Boze blik van Trump gaat wereld over: 'Vooral goed voor op T-shirts' (2024)

Een twijfelachtige primeurvoor Trump: het is voor het eerst dat er een Amerikaanse oud-president op een mugshot te zien valt. Zijn gevangene-nummer is P01135809.Het bezoekje aan Fulton County Jail was kort, binnen twintig minuten stond hij weer buiten, nadat hij vingerafdrukken had afgegeven en een foto moest maken. Die foto is nu vrijgegeven, door de politie, maar Trump deelde hem ook zelf.

"Dit is, van alle miljoenen foto's die ooit van Trump zijn genomen, de foto die de beroemdste kan worden", zei Sean Wilentz, hoogleraar Amerikaanse geschiedenis van de universiteit in Princeton, tegen The New York Times. "Of de beruchtste."

"Mugshots worden wel vaker openbaargemaakt in de VS", zegt jurist en AmerikadeskundigeKenneth Manusama tegen RTL Nieuws. "Het is een praktijk die uit de 19de eeuw stamt, waarbij men wilde laten zien: deze persoon is gearresteerd, en voor hem of haar moet je uitkijken. De mugshots hadden een afschrikkende werking, de mensen die erop stonden werden publiekelijk aan de schandpaal genageld."

'Een aanfluiting'

Trump wordt in de Amerikaanse staat Georgia met achttien medeverdachten strafrechtelijk vervolgd voor pogingen zijn nederlaag teruggedraaid te krijgen na de presidentsverkiezingen van 2020. Tegen verslaggevers zei hij vandaag dat hij het maken van de foto en het afnemen van vingerafdrukken 'een aanfluiting van het recht' vond. "Ik heb niets verkeerd gedaan, en iedereen weet het." Ook noemde hij zijn vervolging 'inmenging in de verkiezingen'.

Het maakt dat er in de loop der jaren een boel bekende mugshots zijn gepubliceerd die vervolgens nog jarenlang op internet, op posters, souveniers en in musea te vinden waren.Zo ging de mugshot van Martin Luther King de wereld over, maar ook die van David Bowie, Johnny Cash en Bill Gates. Ook recentere politiefoto's doen het 'goed' op sociale media, de mugshot van Justin Bieber ging de wereld over nadat hij was gearresteerd vanwege rijden onder invloed, en Khloé Kardashian overkwam hetzelfde. Van Lindsay Lohan zijn wellicht de meeste mugshots gemaakt, als het beroemdheden betreft.

Iets voorzichtiger

"Tegenwoordig zijn ze er wel iets voorzichtiger mee in de VS", vervolgt Manusama, "want de mensen die op de foto worden gezet na een arrestatie, zijn slechts verdachte, en nog niet schuldig bevonden en veroordeeld." Dat maakt dat ze ook in Amerika iets terughoudender zijn geworden, juist omdat die publieke schandpaal niet meer zo algemeen geaccepteerd wordt. "Het vrijgeven van zo'n foto moet nu een doel hebben, bijvoorbeeld dat iemand wordt gezocht."

Dat is in het geval van Trump duidelijk niet zo: iedereen weet wie de oud-president is en hoe hij eruitziet, daar is geen mugshot voor nodig. "Het voelt daarom een beetje als sensatiezucht dat de foto is gemaakt en zo naar buiten is gegooid", zegt Manusama.Eerder zei een van Trumps advocaten tegen CNN daarom ook dat ze een foto niet nodig vond. "Mugshots zijn ervoor om gezichten vast te leggen en op te slaan. Hij heeft het meest herkenbare gezicht in de wereld, dus het is niet nodig. Het is niet nodig er theater van te maken."

Manusama: "Maar het mag. Elke staat mag het zelf bepalen."

Een mugshot van de toen 22-jarige Khloé Kardashian.

In Nederland is de politie ook bevoegd om een foto te maken van de arrestant in kwestie, maar het is geen standaard onderdeel als iemand is opgepakt. Op de site van de overheid staat: 'Sinds 1 maart 2017 mag de politie u maximaal 9 uur vasthouden voor onderzoek. Bijvoorbeeld om uw vingerafdrukken af te nemen of foto's te maken.'

Die foto's komen soms bij programma's als Opsporing Verzocht terecht, bijvoorbeeld als de verdachte de benen heeft genomen. "Wij zien weleens van die politiefoto's voorbij komen", verteltAnniko van Santen, eindredacteur en presentator van het programma. "Niet zo indrukwekkend als die van Trump, maar toch."

In Nederland zijn 'vrij strenge privacyregels' rondom het publiceren van foto's van verdachten, weet Van Santen. "In Engeland en Amerika gaan ze soms vrij snel over tothet noemen van de naam én het tonen van een foto. Bij ons is het vooral de vraag: we hebben een foto van iemand die wordt betrapt, wie is dit, en wáár is diegene? Het noemen van een naam in combinatie met een foto, vinden wij in Nederland een vrij grote stap."

Schuldig

Dat komt omdat mensen zo'n foto al snel associëren met schuldig zijn: "In Amerika worden die foto's vaak in een eerder stadium vrijgegeven. In Nederland doen we dat alleen als het niet anders kan. Want als je zo'n foto ziet, dan voel je impliciet: diegene heeft iets ergs gedaan."

Er werd eerst gedacht dat de mugshot van DavidBowie een stunt was.

Als het foto's betreft die door de politie zijn gemaakt, dan worden die volgens Van Santen eigenlijk alleen verspreid in het opsporingsprogramma en op de site van de politie als het gaat om iemand die of een zwaar misdrijf heeft gepleegd en ondergedoken zit, op de vlucht is, op de nationale of internationale opsporingslijst staat of ontsnapt is. "En als diegene is gevonden, haalt de politie de foto weer van de site, en wij doen hetzelfde."

Hilarisch

Een mugshot kan helpen iemand op te sporen, maar Van Santen zegt ook dat het dan niet gaat om iemands haarkleur of ogen. "Haren kun je verven, in je ogen kun je kleurlenzen doen. Wij benadrukken in de uitzending ook heel erg iemands persoonskenmerken zoals een moedervlekje onder iemands oog, gekke neerhangende mondhoeken."

De foto's zien er eigenlijk altijd hetzelfde uit: eentje van de voorkant, en eentje van de zijkant. "De meeste mensen kijken neutraal", merkt Van Santen op. "Daarom is die foto van Trump ook zo hilarisch. Je kan veel zeggen, maar neutraal is zijn blik zeker niet. Dit is wel zo'n unieke foto die op T-shirts komt te staan die nog járenlang in toeristenshops worden verkocht."

✕